Artikel, Latince’den gelen bir kelime olup (articukıs) küçük cümle parçası demektir. Küçük bir cümle parçası olmasına rağmen Almanca’da gramerindeki görevi oldukça önemlidir. Almanca’da bulunan bütün isimlerin önünde bir artikel bulunur bulunur ve  isimlerin dilbilgisi yönünden hangi cinse dahil olduğuklarını gösterir. Bazı durunlarda ise direk isme belirtirler yani ismin yerini alır. Türkçe’mizde Artikel kavramı yoktur.

Artikel'ler Almancada sadece dile gramatik bir düzen veriren ve cinsiyetini gösteren bir ön kelimecik değil, ayrıca ismin çoğul yapılmasına ve yine ismin 4 halini deçişlerde yardımcı olan kelimeciktirler. Almanca’da iki çeşit tanım harfi bulunmakladır

1 - der bestimmte Artikel      : belirli tanım harfi.

2 - der unbestimmte Artikel  : belirsiz tanım harfi

Belirli tanım harfleri :

der      - maskulinum

die       - femininum

das      - neutrum

Dediğim gibi Artikel'in Türkçe bir karşılığı yoktur.

Belirsiz tanım harfleri :

ein       -maskulinum / neutrum

eine     -femininum

ein: (der) erkek cinsi veya nötr olan isimler için kullanılır.

eine: (die) dişi cinsli isimler için kullanılır.

Örneğin:

ein Mann - bir adam

eine Frau - bir kadın

ein Kind  - bir çocuk

(ein)’in Türkçe karşılığı (bir) dir; yalnız (die) Artikel’inin bulunduğu isimler ile kullanılınca (eine) olur, yani sonuna (e) takısını alır.

Örneğin:

eine Blume     - bir çiçek                                die Blume        - çiçek

eine Reise       - bir seyahat                             die Reise          - seyahat

eine Rose        - bir gül                                    die Rose          - gül

eine Dame      - bir bayan                               die Dame        - bayan

Not: Bir belirsiz tanım harfi bir ismin önünde kullanılırsa Artikel ismin önünden kalkar. Örnegin (Eine die Rose) denmez, doğrusu - eine Rose.

Belirsiz tanım harflerinin olumsuz hali

Belirsiz tanım harflerinin olumsuz hali kein’dır. Kein yok veya değil anlamına gelir, ein’da olduğu gibi der ve das Artikel’lerinde değişmeden kullanılır, die’de sonuna -e takısını alır.

Örneğin:

der Stahl        - çelik                                      kein Stahl        - çelik deği

die Lampe      - lamba                                    keine Lampe   - lamba değil              

das Haus        - ev                                         kein Haus        - ev değil        

Buraya kadar erkek ve dişi isimlerden bahsettik. Konunun yanlış anlamamak için aslında, bahis edilen bu dişilik ve erkeklik gramatik (dil yapısı) yönden de dişilik ya da erkekliktir akla gelmesi gereken budur. İsimler gramatik yönü ile üç cinse ayrılırlar:

 das Maskulinum (der) - erkek cinsi

 das Femininum (die)  - dişi cinsi

 das Neutrum   (das) - nötr cinsi.

Peki, şimdi de hangi isim maskulinum yani erkek guruba, hangisi femininum yani dişi guruba girer. Artikeller bir ismin erkek cinsinden mi dişi cinsinden mi yoksa nötr mü olduğunu kesinlikle bildirmezler.

Buradaki cinsiyet yalnız ismin dahil bulunduğu gramatik cinsiyettir.

Almanca’da ipliğin adı der Faden gözlüğün adı ise die Brille  dur?

Neden eğenin adı die Feile çekicin adı ise der Hammer dır?

Niçin yolun adı der Weg caddenin adı die Strasse dir?

Bu vermiş olduğumuz son örneklerde, ipliğin erkek gözlüğün dişi mi olması gerekir? Buna göre Almanca’da hangi ismin önüne der hangi ismin önüne die ve hangi ismin önüne das gelir diye, genellikle kesin bir kural yoktur. Sadece hangi artikel oldugu konusunda bizlere yardımcı olacak ip uçları vardır.

a) Bazı isimler dahil oldukları guruplara göre belirli Artikel alırlar (bazı istisnalar olabilir).

b) İsimler son hece veya sonlarına aldıkları eklere göre belirli Artikellerle adlandırılırlar.

Şimdi ikiye ayırdığımız bu ip uçları hakkında gerekli bilgiyi verelim.

Bestimmter Artikel (Belirli Tanimlayicilar) :

singular (Tekil) der-die-das Plural (cogul) die

Unbestimmter Artikel (Belirsiz Tanimlayicilar) :

singular (Tekil) ein-eine-ein Plural (cogul) ----

Negation der Artikel (Olumsuzluk) :

singular (Tekil) kein-keine-kein Plural (cogul) keine

Örnek:

die Tafel / Tahta = eine Tafel / Bir yazi tahtasi

der Baum / Agac = ein Baum / bir agac

singular (Tekil)

das Kind / cocuk = ein Kind / bir cocuk

Plural (cogul)

die Kinder / cocuklar = Kinder / Cocuklar

Cogul isimlerin artikleli herzaman die dir

 
Der , Die , Das

1. "der" Artikelini inceliyelim

Erkek varliklar

der Mann - Erkek
der Vater - Baba

der Bruder - Erkek kardes

der Sohn - Erkek evlat

der Soldat - Asker

der Junge - Erkek cocuk

der Herr - Bay

Erkek Hayvan isimleri
Erkek canlilarin artikeli herzaman der dir.

der Ochse - Öküz
der Löve - Aslan
der Hahn - Horoz

der Löwe - Aslan

Mevsimler, aylar, günler der Artikel’ini alır.
 

Örneğin:
der Frühling - ilkbahar
der Sommer - yaz
der Herbst - sonbahar
der Winter - kış
der Januar - Ocak
der Februar - şubat
der März - Mart
der April - Nisan
der Mai - Mayıs
der Juni - Haziran
der Juli - Temmuz
der August - Ağustos
der September - Eylül
der Oktober - Ekim
der November - Kasım
der December - Aralık

 
Taş ve toprak çeşitleri der Artikel’ini alır.Örneğin:
der Sand - Kum
der Lehm - Balçık
der Kies - Çakıl

 
Para isimleri der Artikel’ini alır.Örneğin:
der Rubel - Rus parasi
der Dollar - Amerikan parasi
istisnalar:
die Krone - isveç parasi

das Pfund - Misir Lirasi

istikamet ve yön bildiren kelimeler der Artikel’ini alır.Örneğin:
der Norden - Kuzey
der Osten - Doğu
der Süden - Güney
der Westen - Bati

Dağ isimleri çoğu zaman “der” Artikel’ini alır.
Örneğin:
der Vesuv - Vezüv dağı
der Montblanc - Montblank
der Himalaja - Himalaya
der Uludag - Uludağ'

ismin sonu “-ig, -ich, -ling” ile bitiyorsa o isim der Artikel’ini alır.
-ig:

der König - Kral

der Honig - Bal

der Essig - Sirke

-ich:

der Teppich - Hali

-ling:

der Zwilling - ikiz

der Jüngling - Genç

der Mischling - Melez

Son hecesi “-ant, -eur, -ent, -ier, -iker“ ile bitiyorsa kelimeler  der Artikel’ini alır.
-ant:

der Leutnant - Tegmen

der Fabrikant - Fabrikatör

der Musikant - Müzisyen
-eur

der Friseur - Berber

der Ingenieur - Mühendis

der Masseur - Masör

-ent:

der Student - Öğrenci,

der Referent - Konferans veren kiþi,

der Präsident - Baskan

-ier:

der Spanier - ispanyol,

der Offizier - Subay

-iker:

der Mechaniker - Makinist,

der Chemiker - Kimyacı,

2. "Die" Artikelini inceliyelim :

Agaclar, meyveler ve cicekler, disi canlilar, cografi isimler, Sayilar icin kullanilir. Sonu -e ile biten bütün isimler herzaman artikeli die dir.

Disi Varliklar

die Frau - Bayan

die Tochter - Kiz evlat

die Freundin - Kiz arkadas

istisna :

das Mädchen / kiz cocugu

das Fräulein / Evlenmemis bayan Bu iki istisnanin disinda tüm disi varliklar icin die artikeli kullanilir.

Örneğin:

Disi Hayvanlar

die Kuh - Inek

die Henne - Tavuk

Ağaç ve çiçek çeþitlerinin çoğu “die” Artikel’ini alır.Örneğin:
die Eiche meşe
die Tanne - çam
die Linde - ıhlamur
die Palme - palmiye

die Nelke - Karanfil

die Rose - Gül

istisna : der Apfel / Elma (der artikeli ile kullanilir.

Coğrafi isimler:
Almancada coğrafi isimlerin belirli bir Artikeli yoktur. Genellikle, ekseri coğrafi isimler Artikel almaz.
Artikel’e sahip olan bazı coğrafi isimler ise,

der Sudan - Sudan þeklinde olur.
Bir memleketin veya coğrafi ismin sonu “-ei, -ie, -e, -a” ile biterse bu isimler “die” Artikelini alır.

 
Örneğin:
die Türkei - Türkiye
die Niderland - Hollanda
die Normandie - Fransa’da bir bölge
Birlesik devlet isimleri de “die” alır.

Örneğin:
die USA - Amerika birleþik devletleri
die Sowjetunion - Sovyetler Birliği

Sayilarin artikelide “die” dir :

die Eins - bir

die Fünf - Bes

die Fünfzehn - Onbes

die Hundert - Yüz

die Dreihundert - Ücyüz

Sonu -e ile biten bütün isimler herzaman artikeli  die dir.

Bu isimler herzaman iki heceli olurlar.

Örneğin:

die Sonne - Günes

die Strasse - Sokak

die Nase - Burun

istisnalar :

die Käse- Peynir

der Name -Isim

das Auge - Göz

das Ende - Son

ismin sonu “-ei, -in, -heit, -keit, -schaft, -ung” ile bitiyorsa o isim die Artikel’ini alır.

-ei:

die Schreinerei - Marangoz

die Schlosserei - Tamir atölyesi

die Metzgerei - Kasap

-in:

die Arbeiterin - Bayan isçi,

die Schülerin - Kiz talebe,

die Freundin - Kiz arkadas

-heit:

die Dummheit - Aptallik

die Krankheit - Hastalik

die Kindheit - Çocukluk

-keit:

die Müdigkeit - Yorgunluk

die Richtigkeit - Doğruluk

die Sauberkeit - Temizlik

-schaft:

die Wissenschaft - bilim

die Landschaft - Manzara

die Wirtschaft - Ekonomi

-ung:

die Leitung - Hat

die Werbung - Reklam

die Hoffnung - Ümit

Yabancı kelimeler icinde bakalim. Son hecelerine bakilarak artikel saptlanir “-a, -ade, -age, -anz, -ette, -ik, -ille, -ität, -ose, -ur” olan yabanci asıllı isimler die Artikel’ini alır.

-a:

die Lira - Lira.

die Kamera - Fotoğraf makinasi

 
-ade:

die Marmelade - Reçel

-age:

die Etage - Kat,

die Bagage - Bagaj

-anz:

die Bilanz - Bilanço,

die Arroganz - Gurur